pity

Twoje rozliczenie podatkowe bez chodzenia do kiosku. Rocznie rozliczenie podatkowe. Z tym programem szybko i łatwo wypełnisz swój PIT. Wpisz dane, a program sam wybierze odpowiedni formularz. Jednocześnie w łatwy sposób będziesz mógł przekazać 1 procent należnego podatku na cele organizacji zajmującej się prawami dziecka. Program do rozliczeń podatkowych

niedziela, 15 grudnia 2013

Klapsy - kary cielesne zakazane prawem

Coraz więcej Polaków zdaje sobie sprawę z zakazu stosowania kar cielesnych. 63% naszych rodaków zauważa szkodliwość lania dzieci. Jednocześnie aż 73% z nas  akceptuje dawanie klapsów. Dane te zostały zawarte w badania CBOS’u  „O dopuszczalności stosowania kar cielesnych i prawie chroniącym dzieci przed przemocą" z maja 2012 r. .

Sprzeciw biciu i jednoczesna zgoda na dawanie klapsów są ze sobą sprzeczne. Z punktu widzenia prawa klapsy są zakazane i niedopuszczalne. Polska jest w tej kwestii związana z regulacjami międzynarodowymi dotyczącymi kar cielesnych, do których należą także klapsy.

Aby przybliżyć tę kwestię należy przytoczyć definicję Komitetu Praw Dziecka ONZ. Według tego organu karą cielesną jest:

„każde karanie, w którym została użyta siła fizyczna i które było zamierzone, by powodować pewien stopień bólu i dolegliwości, bez względu na to, jak byłoby ono lekkie. Większość polega na biciu dzieci ręką („dawaniu klapsów”, „policzkowaniu”, „dawaniu w skórę”), bądź przy użyciu narzędzia – bata, pałki, paska, buta, drewnianej łyżki, itp.  Może jednak polegać też np. na kopaniu, potrząsaniu bądź rzucaniu dziećmi, drapaniu, szczypaniu, gryzieniu, ciągnięciu za włosy czy za uszy, zmuszaniu dzieci do stania w niewygodnych pozycjach, przypalaniu, powodowaniu oparzeń czy zmuszaniu do połykania (np. mycie dziecku ust mydłem, czy zmuszanie go do połykania ostrych przypraw). W opinii Komitetu karanie cielesne jest bezwzględnie poniżające. Ponadto istnieją również inne, niefizyczne formy karania, które są również okrutne i poniżające, a zatem niezgodne z Konwencją. Obejmują na przykład karanie, które polega na umniejszaniu znaczenia dziecka, poniżaniu, oczernianiu, obwinianiu, straszeniu czy ośmieszaniu dziecka (Komitet Praw Dziecka 

czwartek, 12 grudnia 2013

Władza rodzicielska niepełnoletniej matki

PYTANIE:
Mam 16 lat i zaszłam w ciąże. Słyszałam, że nie będę mogła decydować o swoim dziecku. Czy to prawda? Czy zamiast mnie o moim dziecku będą decydować moi rodzice? 

ODPOWIEDŹ: 
Władza rodzicielska, czyli ogół praw i obowiązków jakie posiadają rodzice wobec swoich dzieci przysługuje osobom o tzw. pełnej zdolności do czynności prawnej, czyli osobom pełnoletnim, które nie zostały ubezwłasnowolnione.
Więcej o znaczeniu pojęcia „władza rodzicielska”: Czym jest władza rodzicielska? - wpis na blogu poradni prawnej z dn. 10.12.2013
Oznacza, to że jako osoba niepełnoletnia nie będziesz posiadała władzy rodzicielskiej względem swojego dziecka.
Prawo przewiduje jednak możliwość zdobycia pełnej zdolności do czynności prawnej (a więc i możliwości sprawowania władzy rodzicielskiej) przez kobietę, która ukończyła 16 lat. Niepełnoletnia może uzyskać zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa z ważnych powodów, gdy będzie to zgodne z dobrem założonej rodzin. Uzyskanie zgody sądu oznacza nabycie prawnej pełnoletniości, czyli uzyskanie praw i obowiązków osoby osiemnastoletniej. Należy jednak pamiętać, że mężczyźni aby zawrzeć związek małżeński muszą mieć ukończone 18 lat, więc ślub małoletniej matki jest możliwy tylko z pełnoletnim mężczyzną.

Ponieważ władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, to w przypadku gdy tylko jeden z rodziców nie posiada pełnej zdolności do czynności prawnych,  będzie ona  przysługiwała drugiemu. Jeżeli rodzice dziecka są małżeństwem, to ojciec uzyskuje władzę rodzicielską automatycznie. W pozostałych przypadkach ojciec dziecka będzie musiał uznać dziecko. Aby doszło do uznania dziecka kobieta, która je urodziła będzie musiała wyrazić na to zgodę.
Jeżeli żadnemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska (obydwoje są niepełnoletni lub matka jest niepełnoletnia, zaś ojcostwa nie ustalono prawnie), to Sąd z urzędu, a więc automatycznie bez potrzeby składnia wniosku, wyznacza dziecku opiekuna. Takim opiekunem prawnym najczęściej zostają rodzice małoletniej matki. Gdyby dziadkowie dziecka nie mogli lub nie chcieli zostać opiekunami, Sąd wyznaczy kuratora, który będzie reprezentował nowonarodzone dziecko.  Dziadkowie nie muszą jednak czekać na wiadomość o wszczęciu postępowania o ustanowieniu opiekuna dla dziecka. Mogą sami wystąpić z takim wnioskiem także przed narodzinami dziecka.
Opieka nad dzieckiem przez ich prawnych opiekunów jest sprawowana do momentu uzyskania przez matkę dziecka pełnoletniości.

Brak władzy rodzicielskiej nie oznacza jednak odebrania Ci możliwości uczestniczenia w wychowaniu potomstwa.  Art. 96§2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego zezwala niepełnoletnim rodzicom na uczestniczenie w sprawowaniu bieżącej pieczy nad dzieckiem tzn. uczestniczenie w jego wychowywaniu, kierowanie nim, zapewnienie mu warunków bytowych oraz troskę o jego zdrowie i bezpieczeństwo.
Więcej o znaczeniu pojęcia „piecza nad dzieckiem”: Czym jest władza rodzicielska? - wpis na blogu poradni prawnej z dn. 10.12.2013

Oznacza to, że niepełnoletnie mamy mogą mieć faktyczny wpływ na wychowanie swojego dziecka. Dodatkowo, opiekuni prawni są zobowiązani informować rodziców biorących udział w wychowywaniu o ważniejszych decyzjach, jakie podejmują w sprawie dziecka. Warto zaznaczyć, że małoletnie matki jako osoby niepełnoletnie nie mogą składać ważnych z punktu widzenia prawa oświadczeń dotyczących ich dziecka. Wyjątek stanowią tu wnioski o przyznanie świadczeń z opieki społecznej, zasiłku rodzinnego czy becikowego. 

Słowniczek:
Pełna zdolność do czynności prawnych – zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności o skutkach prawnych. Posiadają ją osoby pełnoletnie.
Piecza nad dzieckiem – element władzy rodzicielskiej, który oznacza wychowanie dziecka, kierowanie nim oraz obowiązek zapewnienia mu bezpieczeństwa i odpowiednich warunków życia.
Ubezwłasnowolnienie – pozbawienie osoby zdolności do czynności prawnych. Może być częściowe  lub całkowite.


Uznanie ojcostwa – Oświadczenie ojca dziecka o tym, że dziecko pochodzi od niego. Aby uznanie ojcostwa było ważne matka dziecka musi potwierdzić, że mężczyzna składający oświadczenie jest ojcem jej dziecka.



Anna Michalska, 
Komitet Ochrony Praw Dziecka w Gdańsku

wtorek, 10 grudnia 2013

Czym jest władza rodzicielska?

Władza rodzicielska to wszystkie obowiązki oraz prawa rodzica, jakie przysługują mu względem dziecka i jego majątku. Jej głównym celem jest zapewnienie odpowiedniej ochrony dziecka oraz stanie na straży jego interesów.
Składa się ona z trzech elementów:
1)    pieczy nad dzieckiem obejmującej:
a.    wychowanie dziecka – czyli dbanie o jego rozwój duchowy i fizyczny oraz należyte przygotowanie go do pracy na rzecz społeczeństwa tzn. wpajanie mu zasad moralności i zasad współżycia w społeczeństwie, zapewnienie wykształcenia odpowiedniego do jego możliwości, przygotowanie do pracy zawodowej, dbałość o zdrowie dziecka i jego sprawność fizyczną,
b.    kierowanie dzieckiem – czyli regulowanie jego trybu życia kontrolowanie towarzystwa w jakim przebywa, czy programów, które ogląda.
c.    troskę o zdrowie i bezpieczeństwo dziecka– czyli bronienie przed osobami, które mogłyby je skrzywdzić oraz niebezpieczeństwem niespowodowanym przez ludzi,
d.    zapewnienie dziecku odpowiednich warunków bytowych – czyli zapewnieni mu odpowiedniego wyżywienia, warunkówi. mieszkaniowych, odzieży, opieki zdrowotnej, a także egzekwowanie alimentów jeśli inna osoba jest zobowiązana do dostarczania środków na utrzymanie dziecka,
2)    zarządu majątkiem dziecka – czyli dokonywanie wszelkich czynności dotyczących dóbr materialnych posiadanych przez dziecko,
3)    reprezentacji dziecka – czyli dokonywaniu za nie czynności prawnych.
Chociaż w nazwie omawianego pojęcia istnieje słowo „władza”, to nie oznacza ono bezgranicznego podporządkowania dzieci rodzicom, lecz wyraża przede wszystkim troskę i chęć ochrony dziecka, najsłabszego członka społeczeństwa. Władza rodzicielska jest wykonywana w interesie dziecka, co oznacza, że „dobro dziecka” jest najważniejsze przy sprawowaniu pieczy nad dzieckiem, jego reprezentacji oraz zarządu jego majątkiem.
Więcej o rozumieniu pojęcia „dobro dziecka” w prawie: Czym jest dobro dziecka? - wpis na blogu poradni prawnej z dn. 05.12.2013
Rodzice mogą przy wychowywaniu dzieci mogą uwzględniać własne upodobania oraz życzenia co do przyszłości dziecka, ale pod warunkiem, że nie kłócą się one z interesem dziecka.
Władza rodzicielska składa się więc w pierwszej kolejności z obowiązków rodzica, a dopiero w drugiej z jego uprawnień. Rodzice mają obowiązek dziecko wychować i kierować nim, dbać o jego zdrowie, rozwój i bezpieczeństwo oraz zapewnić im odpowiednie warunki życia. Wszystkie powinności wynikające ze sprawowania władzy rodzicielskiej obciążają matkę i ojca nie tylko wobec dziecka, ale także osób trzecich. Oznacza, to że rodzic ma za zadanie wychować dziecko tak, aby mogło w przyszłości pracować dla dobra społeczeństwa, a także kierować nim tak by nie naruszyło praw osób trzecich.
Rodzic poprzez wykonywanie władzy rodzicielskiej nie tylko wypełnia ciążące na nim obowiązki, ale także realizuje swój własny interes tzn. dąży do zaspokojenie instynktu rodzicielskiego. Jednocześnie ma on prawo oczekiwać podporządkowania ze strony dziecka, gdyż prawo nakłada na małoletnich obowiązek posłuszeństwa swoim rodzicom. Mimo to, matka i ojciec nigdy nie mogą wymuszać posłuszeństwa poprzez karcenie, zwłaszcza fizyczne.

Komu przysługuje władza rodzicielska?

Władza rodzicielska trwa od chwili narodzin dziecka aż do momentu uzyskanie przez nie pełnoletniości i przysługuje osobom, które:
·         są prawnymi rodzicami dziecka tzn. ich macierzyństwo lub ojcostwo jest ustalone w sposób zgodny z prawem. Za rodziców uznaje się kobietę, która urodziła dziecko oraz jej męża.  Ojcostwo oraz macierzyństwo może zostać także ustalone w postępowaniu sądowym. Za rodzica jest uważany także mężczyzna, który uznał dziecko, a następnie zostało to potwierdzone przez matkę dziecka;
·         mają pełną zdolność do czynności prawnych, czyli mogą samodzielnie w swoim imieniu dokonywać czynności prawnych, nabywać prawa i brać na siebie zobowiązania. Są to osoby pełnoletnie, które nie zostały ubezwłasnowolnione choćby częściowo;
·          nie zostały tej władzy pozbawione lub władza rodzicielska nie została im ograniczona lub zawieszona przez Sąd.
Na mocy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom (art. 93§1). Zasadą jest, że zarówno ojciec i matka posiadają władzę rodzicielską w równym stopniu i razem podejmują decyzje dotyczące istotnych spraw dziecka. Jeżeli rodzice nie mogą dojść do porozumienia, to w ważnej sprawie dotyczącej ich wspólnego dziecka rozstrzyga Sąd (art. 97).
Zdarzają się jednak przypadki, gdy władza rodzicielska przysługuje tylko jednemu rodzicowi. Dzieje się tak w przypadku sądowego pozbawienia/ograniczania władzy rodzicielskiej drugiego rodzica, jego śmierci, ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego albo gdy drugi rodzic jest niepełnoletni.

Anna Michalska,

Komitet Ochrony Praw Dziecka w Gdańsku

niedziela, 8 grudnia 2013

Czym jest dobro dziecka?


W prawie polskim nie znajdziemy definicji dobra dziecka. Dzieje się tak, gdyż wyrażenie to jest tzw. „klauzulą generalną”, czyli określeniem celowo niesprecyzowanym przez ustawodawcę. Brak konkretnego znaczenia w prawie ma umożliwić bardziej elastyczne podejmowanie decyzji oraz opieranie ich o kryteria pozaprawne bliskie społeczeństwu, takie jak poczucie sprawiedliwości czy moralność.
Uczeni prawnicy twierdzą, że dobro dziecka jest „zespołem wartości zarówno duchowych oraz materialnych, koniecznych dla prawidłowego rozwoju fizycznego i moralnego dziecka oraz należytego przygotowania go do pracy w interesie społeczeństwa” [1]. Mimo to, Sądy w swych orzeczeniach nie używają pojęcia dobra dziecka w sposób jednoznaczny. Traktują je tylko jako wskazówkę odczytywania przepisów, która ma pomóc w ocenie czy podjęcie danej decyzji oraz jej konsekwencje nie zaszkodzą dziecku.
Rzeczpospolita Polska otacza rodzinę opieką oraz ochroną, a zadania te wykonywane są przede wszystkim poprzez ochronę sądową. Skoro zadanie sprawowania wymiaru sprawiedliwości (stosowania prawa) stoi przed Sądami, to oczekuje się, że sędziowie rodzinni będą stali na straży praw dzieci.  Jednakże brak prawnej definicji pojęcia zezwala na pewną dowolność w stosowaniu prawa, co może prowadzić do nadużywania swobody wynikającej z pojęć niedookreślonych przez sędziów. Nieskonkretyzowanie terminu „dobro dziecka” w przepisach prawa niesie ze sobą obawę, że sędziowie podejmując decyzje dotyczące dzieci mogą  opierać się na swoich prywatnych poglądach i doświadczeniach.  Dodatkowo jeżeli osoby orzekające w sprawach rodzinnych nie posiadają odpowiedniej wiedzy na temat rozwoju psychicznego dzieci mogą mieć problem z obiektywną oceną czym jest dobro dziecko w chwili wydawania decyzji oraz co ważniejsze, czym będzie ono w przyszłości.
Sprawę podejmowania decyzji w oparciu o kryterium dobra dziecka komplikuje  brak jednego uniwersalnego rozwiązania, które sprawdziłoby się w każdej sytuacji, dla każdego młodocianego. Z tego powodu należy za każdym razem wnikliwie badać kwestię tego co jest słuszne w danym przypadku. Należy wybrać najlepsze z dostępnych rozwiązań tak by dziecko mogło osiągnąć odpowiedni stopień rozwoju psychicznego, fizycznego oraz duchowego.
Nie wydaje się to łatwym zadaniem jeżeli weźmiemy pod uwagę różnorodność sytuacji, kiedy Sąd bierze pod uwagę omawianą klauzulę generalną. Ze względu na dobro dziecka może on m. in.:
- Nie udzielić rodzicom dziecka rozwodu lub separacji,
- Samodzielnie określić sposób sprawowania władzy rodzicielskiej przez rodziców żyjących oddzielnie,
- Umieścić dziecko w rodzinie zastępczej, zobowiązać rodzinę do pracy z asystentem społecznym czy nałożyć nadzór kuratora,
- Zakazać rozwiązania adopcji,
- Ograniczyć lub zakazać kontaktowania się z dzieckiem,
- Rozdzielić rodzeństwo przy ustalaniu sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej lub umieszczaniu w rodzinie zastępczej czy rodzinnym domu dziecka.

Komitet Ochrony Praw Dziecka często dostaje sygnały o trudnych rodzinnych sytuacjach dotyczących powyższych spraw. Osoby szukające u nas pomocy wskazują na uzasadnianie dobrem dziecka przez Sądy decyzji, które w ich opinii są krzywdzące dla dzieci. Jest to sytuacja niepożądana, gdyż najmłodsi nie są w stanie samodzielnie dochodzić swoich praw. Wydaje się zatem, że zdefiniowanie terminu dobra dziecka, a chociażby pewne ograniczenie dowolności w rozumieniu tego pojęcia mogłoby znacznie poprawić sytuację najmłodszych głównie w sytuacjach związanych z rozpadem rodziny.


A czym według Was jest dobro dziecka? Czy można je jednoznacznie określić?
Czy  spotkaliście się z powoływaniem się na dobro dziecka przez Sądy przy uzasadnianiu decyzji, które w Waszej opinii są krzywdzące?

[1] H. Ciepła, J. Ignaczewski, J. Skibińska-Adamowicz, Komentarz do spraw rodzinnych, Wydawnictwo Lexis Nexis, Warszawa 2012, s. 228.


Komitet Ochrony Praw Dziecka w Gdańsku

czwartek, 5 grudnia 2013

Więzi rodzinne rodzeństwa biologicznego rozdzielonego poprzez adopcję

PYTANIE:
Tuż po urodzeniu zostałam oddana do adopcji. Czy jestem rodziną z moim rodzeństwem, które wychowywało się u naszej biologicznej mamy?

ODPOWIEDŹ:
W polskim prawie rodzinnym  rodziną jest związek małżeński kobiety i mężczyzny oraz ich dzieci.

Więcej o rozumieniu pojęcia „rodzina” w prawie: Czym jest rodzina w prawie polskim? - wpis na blogu poradni prawnej z dn. 03.12.2013

Aby dokładnie odpowiedzieć na zadane pytanie należy dowiedzieć się w jaki sposób dokonano Twojego przysposobienia, czyli adopcji.
W Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym wymieniono trzy rodzaje przysposobienia (adopcji):
1)   Przysposobienie pełne – w jego wyniku zerwane zostają wszelkie więzi prawne dziecka z rodziną naturalną. Rodzice biologiczni tracą władzę rodzicielską nad osobą oddaną do adopcji. Jednocześnie powstaje więź pokrewieństwa pomiędzy dzieckiem a rodziną adoptującą (nowymi rodzicami oraz ich krewnymi). Z punktu widzenia prawa dziecko zyskuje nowe rodzeństwo, nowe babcie itd.
2)  Przysposobienie całkowite – jest to odmiana przysposobienia pełnego, które nie może zostać rozwiązane. Zwykłe przysposobienie pełne oraz przysposobienie niepełne mogą zostać rozwiązane z ważnych powodów. Przysposobienie całkowite wymaga zgody rodziców biologicznych na adopcję swojego dziecka w przyszłości bez wskazania osób adoptujących i oznacza, że władza rodzicielska oraz kontakty z dzieckiem przestają im przysługiwać.
3)  Przysposobienie niepełne – powoduje powstanie więzi prawnej, która normalnie istnieje pomiędzy rodzicami a ich dziećmi prawnej pomiędzy dzieckiem a osobami, która je adoptują. Oznacza to, że pokrewieństwo pomiędzy rodzicami naturalnymi a dzieckiem oddanym do adopcji zostaje zerwane. Więzi prawne nie powstają pomiędzy dzieckiem a rodziną osoby adoptującej. Osoba adoptowana nie zostaje prawnym członkiem nowej rodziny, czyli nie zyskuje nowego rodzeństwa, nowych dziadków itd. (nie powstaje stosunek pokrewieństwa pomiędzy dzieckiem a rodziną osoby przysposabiające). Adopcja niepełna w praktyce jest dokonywana rzadko i najczęściej występuje w obrębie tej samej rodziny np.: dziadkowie adoptują swojego biologicznego wnuka.

Jeśli dokonano przysposobienia pełnego lub całkowitego to z punktu widzenia prawa zerwano wszelkie więzi z Twoją biologiczną rodziną i nie jesteś z biologicznym rodzeństwem rodziną (pomimo istnienia więzi biologicznej).
Jeśli dokonano przysposobienia niepełnego, to z punktu widzenia prawa z rodzeństwem biologicznym nadal tworzysz rodzinę.


Skąd wziąć informacje dotyczące rodzaju dokonanej adopcji?

Aby dowiedzieć się w jaki sposób odbyło się Twoje przysposobienie zwróć się do Urzędu Stanu Cywilnego gminy miejsca urodzenia po odpis zupełnego aktu urodzenia. Jeżeli na dokumencie:
1)  Wymieniono jedynie rodziców adopcyjnych – dokonano przysposobienia całkowitego lub pełnego. Jest to nowy akt urodzenia. Pierwotny akt urodzenia zostaje zatajony. W przypadku adopcji pełnej sytuacja ta występuje rzadko i wymaga zgody rodziców adopcyjnych oraz dziecka, jeśli ukończyło 13 lat.
2)    Wymieniono zarówno rodziców adopcyjnych jak i biologicznych – dokonano przysposobienia niepełnego lub pełnego. W tym przypadku bardziej prawdopodobne jest dokonanie adopcji pełnej ze względu na rzadkość przysposobienia niepełnego. W akcie urodzenia znajduje się wzmianka o adopcji.
3)   Wymieniono jedynie rodziców biologicznych – dokonano adopcji niepełnej. Jest to pierwotny akt urodzenia dziecka, który został zachowany na mocy postanowienia sądu. Sytuacja ta występuje rzadko i wymaga zgody rodziców adopcyjnych, rodziców biologicznych oraz dziecka, jeśli ukończyło 13 lat.


Anna Michalska,
Komitet Ochrony Praw Dziecka w Gdańsku

wtorek, 3 grudnia 2013

Czym jest rodzina w polskim prawie?


Każdy z nas intuicyjnie wie czym jest rodzina. Wiemy kto się do niej zalicza i jakie więzi łączą nas z jej członkami. Mimo to, w rozumieniu potocznym oraz naukach społecznych brak jest jednoznacznego określenia terminu „rodzina”. Również w prawie polskim pojęcie to nie zostało konkretnie określone.
Jedyną definicję prawną znajdujemy w ustawie o pomocy społecznej, według której rodziną są osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące” (art. 6.). Warto wiedzieć, że nie jest to definicja ogólna, odnosząca się do całego systemu prawnego, a jedynie do sposobu organizacji i spełniania świadczeń z zakresu pomocy społecznej.

Czym istnieje ogólna definicja rodziny w polskim prawie?

Według najważniejszej regulacji dotyczącej prawa rodzinnego, tj. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego rodziną jest związek małżeński kobiety i mężczyzny. Wymagane jest, aby małżeństwo zostało zawarte zgodnie z przepisami państwowymi. Oznacza to, że małżeństwo wyznaniowe, czyli sam ślub kościelny bez przekazania odpowiednich dokumentów Urzędowi Stanu Cywilnego, nie prowadzi do założenia rodziny w świetle prawa.
Rodzina, która powstaje w chwili formalnego zawarcia związku małżeńskiego może obejmować co najwyżej dwa pokolenia. Tak więc, oprócz małżonków obejmuje ona dzieci. Należy zaznaczyć, że nie musi się ona koniecznie składać z rodziców i ich dzieci.  Rodziną w świetle prawa będą także sami rodzice nieposiadający dzieci oraz tylko jeden rodzic i dzieci.
Dzieci są częścią rodziny do czasu wspólnego zamieszkiwania ze swoimi rodzicami. Wyjątkiem od tej zasady jest zawarcie małżeństwa przez dziecko. Z punktu widzenia prawa po założeniu własnej rodziny automatycznie wychodzi ono z rodziny założonej przez własnych rodziców, chociażby nadal mieszkało ze swoją matką i ojcem pod jednym dachem.
Pojęcie rodziny nie oznacza jednak konieczności występowania pokrewieństwa pomiędzy jej członkami, gdyż rodzinę w świetle prawa rodzinnego będą także rodziny zastępcze spokrewnione i niespokrewnione.

Czy konkubinat jest rodziną?

Konkubinat w polskim prawie nie jest rodziną. Związek osób, które nie zawarły formalnego małżeństwa jest traktowany jak rodzina jedynie wtedy, gdy osoby takie wychowują dzieci i tylko w przypadku zaistniałym w art. 91 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.

Wymieniony artykuł zobowiązuje dziecko mieszkające z rodzicami do pomocy we wspólnym gospodarstwie domowym oraz do pokrywania kosztów swojego utrzymania jeżeli pracuje. Sytuacja ta dotyczy wszystkich dzieci pochodzących lub przysposobionych przez co najmniej jednego z dorosłych tworzących konkubinat.




Słowniczek:
Przysposobienie (adopcja) –  Jest to przyjęcie do swojej rodziny osoby obcej. Pomiędzy osobami powstaje relacja podobna do pokrewieństwa

Pokrewieństwo – pochodzenie od wspólnego przodka



Anna Michalska,
Komitet Ochrony Praw Dziecka w Gdańsku